به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا،آلودگی هوا نخستین و آشکارترین آسیب خود را بر سیستم تنفسی سالمندان وارد می‌کند. ریه‌های کهنسال که به‌طور معمول دچار کاهش ظرفیت و انعطاف‌پذیری می‌شوند، در مواجهه با آلاینده‌هایی همچون ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون، ازن و دی‌اکسید نیتروژن آسیب‌پذیرتر می‌شوند. این آلاینده‌ها می‌توانند بیماری‌های تنفسی مزمن مانند انسداد مزمن ریوی (COPD)، آسم و فیبروز ریوی را تشدید کرده و خطر ابتلا به ذات‌الریه و سایر عفونت‌های شدید ریوی را افزایش دهند. هر نفس در هوای آلوده برای سالمند ممکن است به معنای تنگی نفس بیشتر، سرفه‌های مزمن و کاهش شدید کیفیت زندگی باشد.

علاوه بر سیستم تنفسی، قلب سالمندان نیز هدف مستقیم آلودگی هوا قرار می‌گیرد. ذرات ریز معلق می‌توانند وارد جریان خون شوند و باعث التهاب در عروق، افزایش ضربان قلب، فشار خون و غلظت خون شوند. این امر به افزایش خطر سکته‌های قلبی، نارسایی قلبی و سکته مغزی در سالمندان منجر می‌شود.

آلودگی هوا و تأثیر بر سلامت شناختی و روانی سالمندان

اما آسیب‌های آلودگی هوا تنها به سیستم‌های تنفسی و قلبی محدود نمی‌شود. مطالعات نشان داده‌اند که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض هوای آلوده می‌تواند به اختلالات شناختی منجر شود و خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند آلزایمر و زوال عقل را افزایش دهد. همچنین، آلودگی هوا با تحریک سیستم ایمنی بدن، می‌تواند بیماری‌های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید را تشدید کند.

از سوی دیگر، محدود شدن فعالیت‌های بیرون از منزل به دلیل ترس از آلودگی، باعث کاهش تحرک فیزیکی، افزایش احساس انزوا و افسردگی و تضعیف بیشتر سلامت جسمی و روانی در این قشر می‌شود. این وضعیت می‌تواند چرخه‌ای معیوب از کاهش کیفیت زندگی سالمندان را ایجاد کند.

توصیه‌های متخصصان برای کاهش خطرات آلودگی هوا برای سالمندان

فاطمه سادات میرزاده، متخصص طب سالمندان و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، تأکید کرد که آلودگی هوا می‌تواند بیماری‌های مزمن قلبی، تنفسی و مجاری هوایی فوقانی را در سالمندان تشدید کند. او افزود که حتی فعالیت‌هایی ساده مانند پیاده‌روی در هوای آلوده می‌تواند برای سالمندان مضر باشد.

چند توصیه کلیدی برای سالمندان در روزهای آلوده:

1. کاهش حضور در فضای باز: سالمندان باید تا حد امکان زمان حضور در فضای آزاد را کاهش دهند و از ورزش در فضای باز خودداری کنند.

2. استفاده از ماسک‌های استاندارد: در صورت نیاز به خروج از منزل، سالمندان باید از ماسک‌های استاندارد N95 استفاده کنند و ساعات حضور در فضای باز را به بین ساعت ۱۰ صبح تا ۲ بعدازظهر محدود کنند.

3. بهبود محیط داخلی خانه: استفاده از بخور سرد و دستگاه تصفیه هوا می‌تواند به کاهش اثرات آلودگی در محیط منزل کمک کند. سالمندان باید پنجره‌ها را بسته و از کشیدن پرده در روزهای آلوده غافل نشوند.

4. مدیریت مصرف دارو: سالمندان باید از کافی بودن اسپری‌های تنفسی و سالم بودن کپسول‌های اکسیژن در منزل اطمینان حاصل کنند.

5. تغذیه مناسب: برای کاهش اثرات آلودگی هوا، سالمندان باید مصرف مایعات، شیر و لبنیات و میوه‌های حاوی ویتامین C را افزایش دهند و از مصرف غذاهای سرخ‌شده و چربی‌های اشباع پرهیز کنند.

آلودگی هوا یک تهدید جدی برای سلامت سالمندان است که نه تنها بر دستگاه تنفسی، بلکه بر قلب، مغز و سلامت روان آنها تأثیر می‌گذارد. با رعایت توصیه‌های بهداشتی و مراقبتی، می‌توان خطرات این تهدید را کاهش داد و کیفیت زندگی سالمندان را در روزهای آلوده بهبود بخشید.